İnsanlara mutlu olmayı öğretebilir misiniz? Para mutluluk getirir mi? Neden kimileri diğerlerine göre daha mutlu görünür? İnsanlık haline ilişkin bu yaygın ve temel sorular, yakın geçmişe kadar psikologlar tarafından göz ardı edilmiştir.

            Pozitif Psikoloji  Bireylerin sorunlu, olumsuz ve eksik taraflarından ziyade, olumlu yönlerine, güçlü taraflarına ve erdemlerine odaklanan bir yaklaşımdır. Bu haliyle de geleneksel psikolojinin kullandığı “hastalık modeli ”ne karşılık, “sağlık modeli”ni temel alır.

            Mutluluk psikolojisi filozoflar, teologlar ve siyasetçilerin  yıllardır peşinden koştuğu bazı temel soruları yanıtlamaya çalışır. İlk soru, mutluluğun tanımı ve ölçütleriyle ilgilidir; ikinci soru,  neden bazı grupların böylesine mutlu ya da mutsuz olduğu; üçüncü soru ise, mutluluğu arttırmak için kişinin ne yapması ya da yapmaması gerektiğidir.

            Öznel iyilik hali, bireylerin kendi yaşamları ve tatminlik duygusu yaşaması hakkında nasıl kişisel ve genel değerlendirme yaptıklarını ifade eder. Yani, kendi iyilik halini değerlendiren kişinin kendisidir; ne danışmanları, ne günah çıkarttıkları papazlar, ne öğretmenleri, ne kuramcılar, ne de terapistleridir.

            Mutluluğu ölçmek Çoğu mutluluk ölçümü standardize anketler ya da görüşme listeleriyle yapılır. Kişilerin kendilerini bir gün, haftaya da ay içinde kaç kez ne kadar mutlu hissettiklerini bildirdiği ve bunların toplanıp değerlendirildiği deneyim örneklemi yöntemi vardır. Bir başka ölçümde de, kişinin belleğine başvurulup, geçmiş hakkında kendini ağırlıklı olarak mutlu mu yoksa mutsuz mu hissettiğine bakılır. Mutluluğu güvenilir ve geçerli olacak şekilde ölçmek çok da zor değildir.

            Mutluluk bir işe yarar mı ?  Elbette! Araştırmalara göre, bağışıklık sistemleri de güçlü olduğundan, mutlu kişiler mutsuzlardan daha sağlıklı ve daha uzun bir hayat sürüyorlar. İş hayatlarında daha başarılı olabiliyorlar. Çok daha iyi sosyal ilişki kurma eğilimi gösterirler. Diğerlerinden daha çekicidirler. Her türden aksiliklerle daha iyi baş ediyor görünmektedirler. Mutlu kişiler daha yerinde kararlar verir ve daha yaratıcı olma eğilimdedirler. Mutsuz kişilerse, tehlike ya da başarısızlığa karşı tetikte bekleyerek enerjilerini ve zamanlarını boşa harcıyor görünüyorlar. Bu tür şeylerde kişileri tüketir.

            Mutlu Olmayı Öğrenmek Mutlu olmak için kişilerin yapabilecekleri birçok basit şey vardır. Birincisi, başarı ve mutluluğu birbirine karıştırmamaktır. İkincisi, kendi hayatınızın kontrolünü elinize almaktır. Mutlu davranışlar sergilemeniz (tebessüm etmek, iyimser ve sıcakkanlı davranmak) diğer insanlarında size farklı yaklaşmasını sağlar ve böyle kendinizi de gerçekten mutlu edebilirsiniz. Yeteneğinizi ve isteklerinizi geliştirecek işler ve boş zaman etkinlikleri de size iyi gelecektir. Düzenli bir hayatınızın olması yani, sağlıklı yemek yemek, egzersiz yapmak ve düzenli uyumak mutluluk için önemlidir.

            Pozitif psikoloji, kişilerin zayıf yönlerini  araştırıp, ortaya çıkartıp onları düzeltmek ya da değiştirmeye değil; bireylerin güçlü yanlarını ve yeteneklerini incelemektedir.

MUTLULUĞA DAİR YANLIŞLAR

  • Mutluluk başınıza gelen şeylerin niteliğine ve niceliğine bağlı şeylerdir.
  • Mutluluk peşinde koşan kişi mutluluğu kaybeder.
  • Çocuklar evli çiftlerin mutluluğuna mutluluk katarlar.
  • Hayatının baharındaki gençler yaşlılara göre daha mutludur.
  • Ciddi fiziksel engelleri olan kişiler daima daha mutsuzdur.
  • Çok para kazanmak insanları uzun vadede daha mutlu kılar.
  • İnsanlar eskisine oranla daha mutsuzdur.

Uzman Klinik Psikolog Sinem Arslan