Ağrılı cinsel ilişki (disparoni)

vajinusmus





























Vajinismus

Ağrılı cinsel ilişki, cinsel ilişki sırasında yineleyici bir biçimde ya da sürekli olarak eşlik eden genital ağrının olmasıdır. Tekrarlayıcı olmasıönemlidir. Kısa süreli ve geçici olan ağrılar disparoni olarak kabul

edilmezler. Vajinismus ile birlikte seyredebildikleri gibi bağımsız daolabilirler. Cinsel eylem sırasında ağrı olması nedeniyle beraberindeuyarılmanın kısa sürmesine bağlı uyarılma bozukluğu ya da orgazm

bozukluğu görülebilir.

Kadın cinsel sorunları içinde fizikselnedenlerin en sık rastlandığı bozukluk disparonidir. Cinselbirleşmede ağrı yakınması olan bir kadında öncelikle fiziksel bir sorunolup olmadığı araştırılmalıdır. Bir çok tıbbi soruna bağlı olarak disparoni gelişebilir. Kadın cinsel organları veya idrar yollarına ait enfeksiyonlar, genital bölgedeki eski ameliyat nedbeleri, doğum sırasında meydana gelen yırtılmalar, endometriyozis, alt karın bölgesinde bulunan tümörler ve aynı bölgeden geçirilen operasyonlar, radyasyon tedavileri, bağırsaklar ile ilgili hastalıklar ve rahmin arkayadoğru dönük olması, disparoniye yol açabilir.Diğer cinsel sorunlara bağlı ya da psikolojik nedenlerle disparoni oluşabilir. Tecavüz ve cinsel saldırılar gibi travmatik yaşantılar cinsel ağrı bozukluklarına neden olabilirler. Cinsellik ile ilgili olumsuz olaylar kadının cinsellikten bir şekilde korkmasına, kaçınmasına neden olur, edinilmiş vajinismus ve disparoni ortaya çıkar.Yanlış cinsel inanışlar, cinselliğin haz vermeyen, bir eylem gibi algılanması, cinsellik ile ilgili olumsuz.düşünceler ağrılı cinsel ilişkinin ortaya çıkışını kolaylaştırır.Uyarılma bozukluğu olan, cinsel ilişki sırasında uygun şekilde uyarılmayan ve yeterli ıslanması olmayan kadında da cinsel birleşme ağrıya neden olabilir. Bu durum ağrılı cinsel ilişki olarak tanımlanmamalıdır.Kendisini hazır hissetmediği halde cinsel birleşme yaşayan kadınlarda ağrılı cinsel birleşme beklenmelidir.Kadının bazı dönemlerinde, geçici olarak, ağrılı cinsel birleşme olabilir. Doğumun hemen sonrasında kanama ya da yaralar henüz iyileşmemişken cinsel birleşme yaşandığında da oluşabilir. Menopozda oluşabilecek vajinal kuruluk cinsel birleşme sırasında hassasiyet oluşturuyorsa kayganlaştırıcı kullanılmadan cinsel birleşme sürdürüldüğünde ağrı oluşabilir.

Richters'in yaptığı çalışmada cinsel işlev bozukluğu olan kadınların %20'sinin ağrılı cinsel ilişki yaşadığı bildirilmiştir.Ağrılı cinsel ilişki en sık 20-29 yaşları arasında yaşanır.CETAD(2006) çalışmasında cinsel birleşme sırasında ağrı yaşadıklarını söyleyen kadınların oranı %5.4'tür.Aynı çalışmada ilk cinsel birleşme sırasında ağrı,korku ve kasılma yaşayan kadınların %17'si zaman zaman benzer sorunu yaşadıklarını belirtmişlerdir. Ağrılı cinsel ilişkide cinsel isteksizlik, orgazm ve vajinismustan daha sık olarak fiziksel bir neden olabilir.Fiziksel nedenler öncelikli olarak araştırılmalıdır. Eğer neden psikolojik ise, psikiyatrik destek ve tedaviler ile cinsel egzersizler kullanılarak çözüme gidilir. Ağrılı cinsel ilişki tedavisi vajinismus tedavisine benzer ve seks

terapisi ile başarı oranı oldukça yüksektir.Vajinismus, vajinaya giriş denendiğinde, vajinanın dış üçte birini çevreleyen kaslarda yineleyici ya da sürekli bir biçimde istemsiz kasılmaların olmasıdır. Çoğunlukla cinsel birleşmeye olanak vermeyen bu kasılmayı kadın kendisi yapmaz ve kendi isteği ile de geçiremez. Temel bozukluk, vajina girişindeki kasların istemsiz kasılmasıdır ancak vajinismusda buna bedenin çeşitli bölgelerinde bazen tüm bedende kasılmalar, sıklıkla bacakların kapanması, korku, bazen titreme, çarpıntı, terleme, bulantı, hatta kusma, fenalık hissi ve ağlama gibi

belirtiler eşlik edebilir.

47

Vajinusmusa eşlik eden yaygın yanlış inanışlar;

Vajinam çok dar,Penis çok büyük, giremez,Vajina girişinde duvar gibi bir engel var,Benim cinsel organım anormal, iğrenç, utanç verici,Kızlık zarım kalın, parçalanacak,Çokcanım yanar, çok kanar.

Vajinadaki kasılma çoğu vakada cinsel birleşmeye izin vermez. Daha az sayıda olguda ise zorlamayla girişolabilir ancak birleşme ağrılı ve acılıdır.Vajinismus bizim toplumumuzda sıklıkla evliliğin ilk gecesinde, ilk cinsel birleşme denendiği anda ortaya çıkar.Aslında cinsel yaşamın başlangıcından itibaren vardır ama cinsel birleşme denemesi olmadığında durum fark edilmez. Çoğu kadının evlilik öncesi birleşme denemesinden bilinçsiz olarak kaçındığı, bu durumu ahlaki ve dini nedenlere bağladığı ve birleşmeyi ertelediği düşünülür. Bunun yanısıra daha seyrek olarak sağlıklı bir cinsel yaşam sürecinde ve hiç vajinismus problemi olmayanlarda yaşanmış kötü tecrübeler sonucunda doğum,düşük, kürtaj, hastada kötü deneyimlere neden olan jinekolojik muayene ve operasyonlar gibi ikincil olarak vajinismus gelişebilir).Birlikteliği süren çiftlerde cinsel birleşme denemeleri zamanla azalır, birleşme olmaksızın cinsellik sürer.Çözüm arayışı evliğin ilk bir yılında başlayabilir, bazı olgularda tedavi başvurusu seneler sonraya ertelenebilir.Bu çiftlerde çocuk sahibi olma isteği ya da bu konudaki çevre baskısı en önemli tedavi motivasyonudur. Mevcut saptamalar evliliği süren çiftler için de söz konusudur. Vajinismus sorunu yaşayan çiftlerde boşanma oranlarının oldukça yüksek olduğu söylenebilir.: Cinselliği konuşmanın ne denli zor olduğu düşünüldüğünde bu konudaki saha

araştırmalarının ne denli yetersiz olduğu anlaşılabilir.Toplumda yaygınlığı tam olarak bilinmemektedir.

Vajinismusun kadınlarda en sık görülen cinsel işlev bozukluğu olduğu söylenebilir. Ülkemizde ve Uzak Doğu ülkelerinde vajinismusa, batı ülkelerinden çok daha fazla rastlanmaktadır. Ülkemizde cinsel tedavi birimlerine başvuran hastaların yaklaşık %50'sinin vajinismus olduğu söylenebilir. Batı ülkelerinde bu oran %10  civarındadır. Türkiye'de cinsel sorunları saptamak amacıyla yapılan toplumsal bir taramada, çalışmasıda ilk cinsel ilişkide zorluk yaşayan kadınların dikkat çekecek oranda olduğuna işaret etmiştir.Birleşmede ağrı ve zorluk tanımlayan kısmi vajinismusların genellikle yardım aramadıkları da göz önünde bulundurulmalıdır.İlk cinsel birleşmeniz ya da birleşmeyi denemeniz sırasında korku, kasılma, acı hissi ya da kaçınma davranışınız nedeniyle cinsel birleşmenin gerçekleşemediği oldumu?(Tamcinsel birleşme yaşadığını belirten 508 kadında)Evet, oldu 54,4

Hayır, olmadı 45,3 Cevap vermeyi reddetti 0,3 : Cinsellik konusunda yerleşmiş yanlış inanışların ve tabuların vajinismus gelişiminde en önemli rolü oynadığı düşünülmektedir. Cinsel eğitim gelişmiş toplumlarda bile uygun ve doğru bir şekilde alınamamaktadır. Cinselliği merak etmenin ahlaksızlık, suç, günah sayıldığı, kadınların kendi cinsel organlarını bile tanımadıkları toplumlarda bireyler de cinsel bilgilenme için talepkar olmamaktadırlar.Ülkemizde çoçukluktan kalma korkuların, bekaret kavramına verilen abartılı önemin, kızlık zarı ve “ilk gece”konusundaki yaygın yanlış inanışlarla pekişen kaygıların, cinsel deneyimin aşamalı gelişmeyip doğrudanGörülme sıklığı Vajinismus Nedenleri cinsel birleşme ile başlamasının vajinismus gelişimine zemin hazırladığı söylenebilir. ”İlk gecede kova dolusu gelen kan”, “patlayan kızlık zarı” hikayelerine, “kız olmanın değil de, kadınlığın çok çok zor, korkunç ve çileli olduğu” tekrarlarına uzak kalarak büyüyemediğimiz göz önüne alındığında vajinismus gelişiminde sosyal ve kültürel faktörlerin etkisi iyi anlaşılabilmektedir.

Bunlar temel etkenler gibi görünse de bazen vajinismuslu kadınlarda altta yatan farklı sebepler tabloyu

ağırlaştırabilir. Vajinismus tanısı alanlarda geçmişteki cinsel tacizlerin etkilerine, kadın rolünü benimsemekle ilgili zorluklara, gebe kalmakla ilgili kaygılara da rastlanabilir. Ender olarak cinsel kimlik yönelimi erkeklere olmayan lezbiyen cinsel yönelimi olan kadınlarda, bir erkekle evlendiği halde cinselliği pasif bir red yöntemi olarak görülebilir.Vajinusmus tanısı konmuş olan iki kadın hastam iki yıl izlendikten sonra transseksüel olduğu anlaşıldı. Cinsiyet değiştirmek için ameliyat oldu.

Kadının cinsellikte yaşadığı yetersizlik duygusu tüm yaşamına yansıyabilmekte, suçluluk ve değersizlik fikirleriyle depresyon eğilimi artmakta ve toplumsal yaşamı da  etkilenebilmektedir. Cinsellik gibi insan fizyolojisi ve aile içi bağlar da önemli bir role sahiptir, doğal bir sürecin yaşanamaması psikolojik sorunlarla beraber aile içi sosyal sorunlara da neden olabilmektedir. Türkiye'de evli çiftlerde, konunun aile büyüklerine yansıtılması kadının konumunu daha da zorlaştırmakta, kimi zaman bekaretin sorgulanmasına yol açmakta, evliliğin bitirilmesiyle ilgili baskılar çifti zorlamaktadır. Baskılar

arttıkça performans kaygısı ve ilişkiye direnç doğal olarak daha fazla pekişmektedir.Cinsel tedavi sürecinde cinsel işlev bozukluklarını çiftin sorunu olarak ele almak ve çifti tedavi etmemiz gerekir. Vajinismuslu kadınların partnerleri durumu istenmeme ve reddedilme olarak yaşayabilir, kırgınlık ve veya öfke duyabilirler, bazen yetersizlik hissederek sertleşme güçlüğü yaşayabilirler. Kimi zamanda çiftler sertleşme güçlüğü nedeniyle başvururlar, ayrıntılı değerlendirmede kadında vajinismus saptanır. Yine erkeklerde cinsel isteksizlik ve uyarılma güçlükleri görülebilir.Hemkadınhemkadında depresyon ve kaygı bozukluklarıda gelişebilir.Vajinismus, kadın cinsel işlev bozuklukları arasında en sık görülen ve tedavi açısından en yüz güldürücü sorundur. Cinsel tedaviye en iyi ve en kısa sürede yanıt veren cinsel işlev bozukluğu olduğunu da söyleyebiliriz. Cinsel terapi çoğunlukla çift görüşmesi şeklinde sürdürülür. Öncelikle çiftin yanlış inanışlarının düzeltilmesi, cinsel organlar ve “sağlıklı cinsellik”le ilgili bilgilendirilmesi hedeflenir. Vajinismus tedavisi,genellikle 23 ayda, 68 terapi oturumu ile, tam düzelme ile sonlanır. 12 görüşme ve danışmanlıkla düzelen hafif vakalar olduğu gibi, 1520 oturum ile tedavileri 6 ay devameden zor vakalar da görülebilir.Yineleme beklenmez.Ne yazık ki vajinismus tedavisinde yanlış uygulamalara tanıklığımız gün geçtikçe artmaktadır. Zaman zaman etik de olmayan yanlış tedavi uygulamalarıyla hastalar travmatize olmakta, zaman ve para kaybıyla tedavi arayışlarına son vermekte, bazen de cinsel ve ruhsal sorunlar pekişmekte ve başka cinsel işlev bozuklukları da

tabloya eklenebilmektedir. Vajinismus sorununu “çözmek” için dışarıdan “mucize” yaratmaya kalkan, tıp erbabı içinde gözüken ama meslek ahlakı ile ilgili olmayan kişiler, hatta internet siteleri ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşımlar bir yandan çözüm bulmak için her dala sarılan sıkıntılı çifleri hayal kırıklığına uğratacak bir yol olmakla birlikte, uzun süredir bu meseleden “çeken” insanların mucize arayışı olarak anlaşılabilir. Ancak yetersiz hatta zararlıdırlar. Cinselliği insan bütünlüğüne ilişkin bir edim olmaktan çıkarıp, bir operasyonla çözüm önermektedir. Oysa birleşemeyen kadınla erkeğin meselesi duygu odaklıdır. Bu yoğun olumsuz duygular korku, iğrenme, utanç, endişe etkin bir biçimde anlaşılmadan durumun bedene (pomatlar,ameliyatlar, sıcak sular) ya da bilince (hipnoz, anestezi, alkol, ilaç) müdahale ile çözülmesi söz konusu değildir.Tedaviye başvurmayan vajinismusların eşlerinin şiddet ve baskısıyla zorla ilişkiye girmiş olabileceği ihtimalini de ihmal etmemek lazım. Aslında kasıldıklarında onları zorla ilişkiye sokan eşleri olan kadınlar bu durumu nasıl yaşıyor bilinmemektedir. Onlar cinsel tedavi için seks tedavilerine ulaşamamaktadırlar.Vajinusmus ve kadının toplumsal yaşamı:

Vajinusmus sadece kadının sorunu mudur?

49

Vajinismus tedavisinde uygun olmayan yaklaşımlar:

1. Hymenektomi:

2. Uyuşturucu pomatlar:

3. Alkol alımı

4. Kaygı giderici ve antidepresan ajanların kullanımı

5. Sıcak su banyosu, anestezik pomadlar, ağrı kesiciler, sıkıntı gidericilerin birlikte kullanımı:

6. Tek seanslık çözüm önerileri

7. Hipnoterapi:

8. Fonksiyonel elektrik stimülasyon- biofeedback yöntem -, pelvik taban egzersizleri ve invitro

duyarsızlaştırma

9. Vajinal botulinum toksini uygulaması (botoks):

10. Genel anestezi altında cinsel birleşme:

Kızlık zarının operasyonla alınması. Etkisizdir. Vajinismusun kızlık zarıyla bir ilişkisi yoktur ve sorun çözülmez hatta birleşmeye yönelik korkular pekişir.Yararsızdır. Duyusal anesteziyle kadında uyarılma engellenir, ayrıca ikincil olarak cinsel isteksizlik eklenir. Erkekte uyarılma engellenerek,, ereksiyon sorunları eklenir.:Yararsızdır.:Yararsızdır.Vajinismusda yararsızdır, sadece cinsel birleşme korkusu olan ama vajinal kaslarda kasılma olmayan vakalarda telkin yoluyla geçici düzelmeler görülebilir.

: Çeşitli kaygı giderici, ağrı kesici, uyku veren ilaçlar ve kayganlaştırıcı  maddeler verilerek, telkin eklenerek, muayenede, bazen doktorun yanıbaşında cinsel birleşmeyezorlanma. Etkisiz daha önemlisi bilimsel olmaktan uzak ve tıp ahlakına uygun değildir.Hipnoz sırasında olan şey tedavi değildir. Hastanın bilinçli kontrol çabası olmadığındanyararsızdır.teknikleriyle laboratuvar ortamında vajinadaki kasılmanın giderilmeye çalışılması:Etki çok sınırlıdır.Vajinismustaki birleşme korkusu aynı kalır.

Vajendeki kasılma geçici olarak azalır / kaybolur.Ortalama üç ayda botoksun etkisi geçeceğinden vajinismus yeniden ortaya çıkar. Birleşme korkusu aynıkalır.Giriş başarılıdır,genel anestezi altında birleşme gerçekleşir.Sonraki birleşmeler için yine ameliyathane, yine anestezi gerekir. Kadın için travmatik, tecavüz? Erkek için travmatik. Çok az erkek ameliyathane koşullarında uyarılıp, uyuyan biriyle ilişki kurabilir. Etik değildir.Bütün bu uygulamaların cinselliğin, birbirini önemseyen, beğenen, merak eden iki kişinin beden bütünlüğünü bozucu cinsel ilişkiyi mekanik bir hale getirici, insan onurunu ve kadın erkek arasındaki yakın ilişkiyi zedeleyici yapısı vardır. Cinsel sorunlar ancak o sorunu yaşayan iki kişi tarafından birlikte sevgi ve anlayış ortamından birbirinin bedensel ve zihinsel bütünlüğüne saygı duyulduğu bir ortamda çözülebilir. Bu ve benzeri uygulamaları yapan sözde uzmanlar tıp etiğine uygun olmayan biçimde davrandıkları açık olmakla birlikle bir kısım medya tarafından sürekli göz önünde tutulmakta ve toplumun cinsellik konusunda yanlış bilgileri pekiştirilmektedir.