EMDR açılımı Türkçe karşılığı ile Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme, olan bir psikoterapi yaklaşımıdır. EMDR terapisi, günümüze kadar birçok kişinin farklı türlerdeki problemlerinin sağaltılmasını sağlamış bir yaklaşımdır.
EMDR terapi yaklaşımı danışanın yaşama daha iyi uyum sağlamasını, kendisi ve dış dünya hakkında daha olumlu başa çıkma yöntemleri geliştirilmesini, daha sağlıklı sosyal ilişkiler kurabilmesini sağlamaktadır.
EMDR terapisinin gittikçe yaygınlaştığı günümüzde EMDR ne demek sorusu uzmanların oldukça sık karşılaştığı bir soru olmaya başlamıştır. EMDR uygulaması, travmatik deneyimlerin neden olduğu duygusal zorlukların aşılması için kullanılan psikoterapötik bir tekniktir. Emdr psikoterapisi yaklaşımında, beynin travmatik olaylarla tetiklenen duyguları ve düşünceleri işlemesine yardımcı olmak için göz hareketlerini kullanır. EMDR tekniği, travmatik olayın ayrıntılarını hatırlamanızı ve bir dizi göz hareketi yapmanızı ister. Bu süreç, EMDR terapisi eğitimlerini ve süpervizyonlarını tamamlamış uzman bir EMDR terapisti tarafından yürütülür. Bu göz hareketleri beyin bölgesindeki işlemeyi uyarır, olumsuz duyguları azaltır ve olayları daha iyi anlamanıza yardımcı olur. Yaşanılan travmatik olayda kişi olayı ve olayın detaylarını kendisi ile ilişkilendirerek kendisine dair olumsuz düşünceler geliştirmeye yatkın olur. EMDR sonrasında ise kişi olaylara kendisine dair olumsuz düşünceler ile değil daha gerçekçi olan düşünce ile yaklaşmaya başlar. EMDR, travmatik olayların neden olduğu travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), anksiyete, panik atak, depresyon ve diğer ruhsal bozuklukların tedavisinde etkili bir yöntem olarak kabul edilmektedir. EMDR ile alakalı daha detaylı bilgi almak için bu alanda hizmet veren Uzman Klinik Psikolog Şahika İzgi Yılmaz ile görüştük ve kendisine bu alanda en çok aratılan soruları sorduk.
EMDR Terapisi Sonrasında Kişi Kendini Nasıl Hisseder ?
EMDR terapisinden sonra kişi genellikle kendini daha rahatlamış, daha önce onu rahatsız eden tetikleyicilere karşı daha az duyarlı ve daha az stresli hisseder. Bir terapi seansı sırasında yoğun duygusal tepkiler ortaya çıkabilir ve bu duygular seanstan sonra bir süre devam edebilir. EMDR terapisi tıpkı bir uzvun ameliyat edilmesi gibi bir sürece benzetilebilir. Tedavi edilmesi istenen şikayet için ameliyat olunduğunda ameliyat süreci ve sonrasındaki iyileşme süreci sancılı olabilir. Fakat bütün bu süre tamamlandığında muhtemelen daha önce hissedilen semptomlar hissedilmez ve kişi iyileşir. EMDR terapisi de tıpkı bu süreç gibidir. Kişi, EMDR terapisi sırasında geçmiş olumsuz deneyimlerini hatırladığı için birtakım olumsuz duygular hissedebilir. İki seans arası geçen süreçte konuşulan anının etkisinde bazı başka anılar hatırlayabilir. Kimi zaman terapide travmatik anının etkisini yeniden yaşantılamalar yoluyla yoğun bir şekilde hissedebilir.
EMDR sonrası baş ağrısı gibi geçiçi bedensel semptomların hissedilmesi oldukça olağandır. Olumsuz anıların hatırlanması ile birlikte stres anında aktive olan sempatik sinir sistemi aktive olduğundan dolayı EMDR sonrası yorgunluk , uyku, halsizlik gibi kimi belirtiler görülebilir. Fakat bu süreçlerin sonunda olumsuz anıların onun hayatını dolaylı ya da doğrudan etkileme biçimi değişir, kişi kendini daha iyi hissetmeye başlar. Kişiden kişiye farklılıklar gösterse de genellikle EMDR kısa süreli terapiler başlığı altında yer alan bir terapi yaklaşımıdır. EMDR psikoloji literatürüne girdiğinden beri hakkında pek çok araştırma yapılmış bir psikoterapi yaklaşımıdır.
EMDR Uygulaması Sonrası Çalışılan Anılar Nasıl Hatırlanır?
EMDR terapisi sonrasında kişi aynı olaya karşı duygusal olarak daha az duyarlı hale gelir ve daha iyi başa çıkabilir. EMDR terapisinden sonra kişinin kendini daha güçlü ve özgüvenli hissettiği de yaygın olarak bildirilmektedir. Düşüncelerin değişmesine yardımcı olur ve bu da kişinin kendisi, yaşamı ve geleceği hakkında daha umutlu ve olumlu hissetmesine yardımcı olabilir.
EMDR Terapisi Nörobilimsel Olarak Beyni Nasıl Etkiler ?
EMDR terapisi sırasında beyinde bazı değişikliklerin meydana geldiğine inanılmaktadır. Bu değişiklikler, travmatik olayların neden olduğu duygusal bozuklukları tedavi etmedeki etkinlikleri açısından incelenmektedir.
EMDR terapisi sırasında beyindeki işleme sistemleri devreye girer ve kişi travmatik olayın yarattığı duygusal sıkıntıyı işlemeye başlar. İçinde bu kalıpları ölçebilirsiniz.
EMDR terapisi hipokampus, amigdala ve prefrontal korteks gibi beyin bölgelerini de etkileyebilir. Bu alanlar, duygusal ve bilişsel işlemede önemli roller oynar ve travmatik olayların tetiklediği duygusal rahatsızlıklardan etkilenir. EMDR terapisi bu alanların daha düzenli ve uyumlu çalışmasına yardımcı olur.
EMDR Terapisi Kimler İçin Uygundur ?
EMDR terapisi, travmatik olayların neden olduğu travma sonrası stres bozukluğunun (TSSB) tedavisinde özellikle etkili bir terapidir. Ruhsal travma tedavisi için EMDR ile psikoterapi sürecini yürütmek kişinin sahip olduğu travma sonrası stres semptomlarının azalmasına katkıda bulunur. Ancak EMDR, anksiyete bozuklukları, panik ataklar, fobiler, depresyon ve obsesif-kompulsif bozukluk gibi diğer ruhsal bozuklukların tedavisinde de kullanılabilir. Travma ve EMDR terapisi genellikle birlikte anılsa da EMDR sosyal fobi, EMDR panik atak, EMDR depresyon tedavisi, anksiyete EMDR, emdr ile panik atak tedavisi, emdr terapisi ile bağımlılık tedavisi, emdr anksiyete gibi anahtar kelimeler kullanarak merak edilen alanlarda EMDR yöntemi ilerleyişi hakkında daha spesifik bilgi toplamak mümkündür. Çünkü EMDR tedavisi bu alanlarda da oldukça sıklıkla kullanılan bir yaklaşımdır. Ayrıca EMDR çocuklarla psikoterapi süreci yürütürken de kullanılabilen bir yaklaşımdır.
Özellikle, bir kişi travmatik bir olayın neden olduğu duygusal rahatsızlık belirtileri yaşıyorsa EMDR terapisi uygun bir seçenek olabilir. Bu belirtiler arasında kabuslar, aşırı kaygı, aşırı kaygı, panik ataklar, öfke, depresyon, düşük benlik- saygı ve hatta fiziksel belirtiler.
Emdr Terapisti Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir ?
EMDR seansları, bu yöntemin EMDR uygulayıcı eğitimi almış EMDR uzmanı tarafından gerçekleştirilir. EMDR psikolog veya psikolojik danışman olan EMDR uygulayıcıları tarafından yönetilen bir psikoterapi sürecidir. Sürecin verimliliği açısından EMDR terapist arama sürecinde uzmanın eğitim geçmişi ve mesleki niteliklerinin de araştırılmasında fayda vardır.
EMDR terapistleri EMDR eğitimini tamamlamış bu alanda yetkin kişilerdir. EMDR terapisi eğitimi ise bu alanda uluslararası akreditasyon sürecini tamamlamış uzman EMDR eğitmenleri tarafından verilir. Bir EMDR terapisti arayışı olduğunda EMDR derneği web sitesinden bu eğitim almış uzman kişilerin bilgisine ulaşılabilinir. Bir psikolog EMDR alanında yetkin olduğu gibi çeşitli başka ekollerde de eğitimler almış ve çalışmalar yürütmüş olabilmektedir. Uzmanın çok yönlülüğü terapi sürecini olumlu etkileyeceği için bu gibi detayların araştırılmasında fayda vardır. EMDR teknikleri dışında da terapistin sahip olduğu nitelikler danışanına faydalı olma olasılığını arttırmaktadır.
EMDR Terapisi Nasıl Uygulanır ?
Terapist, danışanın güncel olarak yakındığı problemlerde kendisini nasıl hissettiğini ve bu hislerin geçmişte nerelerden tanıdık olduğunu bulmak ile işe başlar. Bir başka deyişle, bugün şikayet ettiğimiz ‘problemlerin’ temelinde geçmişte yaşadığımız ve etkisini farkında olarak yada olmayarak devam ettirdiğimiz anılar vardır. Bu nedenle geçmiş anıların duyarsızlaştırılması amaçlanır. Bu duyarsızlaşma ile danışan anıları yoğun bir duygu yükü ile değil daha baş edilebilir bir duygu ve düşünce şeklinde hatırlar. Aynı zamanda o anının dolaylı ve doğrudan etkisi ile oluşmuş olumsuz bedensel duyumlar da hafiflemeye başlar. Bu yöntem, sorunun çözülebilmesini sağladığı için, kalıcı ve uzun vadeli, aynı zamanda kısa sürede cevap alınan etkili bir tedavi olma özelliğine sahiptir.
Shapiro (2017), EMDR tedavisini üç adımlı planlamıştır. İlk adım geçmişte yaşanan olumsuz anıların yeniden işlenerek duyarsızlaştırılması, ikinci adım bugün bu anıyı tetikleyen şimdide yaşanan uyaranların tedavisi, üçüncü adım ise gelecekte yaşanabilecek olası problemlerle baş etme becerisinin kazandırılmasını içerir (Kavakçı, 2014).
Online EMDR uygulanır mı ?
EMDR online olarak uygulanabilen bir psikoterapi yaklaşımıdır. Online EMDR seansları da yüz yüze olduğu gibi bu alanda uzman EMDR terapistleri tarafından gerçekleştirilir. EMDR terapist arayışında olan kişiler online EMDR sürecine başlamak istiyorsa bunu randevu almak istediği uzman ile konuşabilir. EMDR uygulayan psikologlar genellikle EMDR terapisini online ortamda uyguluyor olsalar da uzmandan uzmana farklılık gösterebilmektedir. Online EMDR terapisi etkinliği de yüz yüze terapi de olduğu gibi oldukça yüksektir.
Emdr Terapisinin Amacı Nedir?
EMDR’ın amacı kişiyi rahatsız eden anıların silinmesini sağlamak değildir, bu zaten mümkün olan bir durum değildir. Yaşanan olumsuz olayın/ olayların ortaya çıkardığı duygusal, bedensel ya da benlik ile ilgili olumsuzlukları gidermek ve kişiyi sağlıklı bir “şimdi”ye ulaştırmaktır. Aynı zamanda en kapsamlı ve derin tedavi etkisine en kısa sürede ulaşabilmektir. EMDR terapisi sadece geçmişte yaşanmış travmatik olaylar için değil, gelecek zamanda gerçekleşecek olan bir performans hazırlığı için de kullanılabilir. Örneğin sunum yapma, sınav, mülakat gibi stres düzeyi yüksek olabilecek etkinlikler öncesinde de performans geliştirme amaçlı kullanılabilir. Böylece önceden hazırlanmış performans anı EMDR ile prova edilebildiği için, kaygı yaratabilecek unsurlar en aza indirgenerek performans kaygısına karşı önlem alınmış olur.
Emdr Sonrası Neler Olur?
Yapılan araştırmalara göre kişi EMDR ile hızlı ve kalıcı bir değişim yaşar. Elbette bu sonuçların hepsi her bireyde kesin olarak görülür demek doğru değildir. Unutulmamalıdır ki terapiye getirilen sorunlar kişiden kişiye farklılık gösterdiği gibi terapiden alınan sonuçlar da birbirinden farklı olacaktır.
EMDR terapisi sonucunda kişinin davranışlarında değişiklik görülmeye başlar. Sıkıntı ile başlayan danışanların çoğu ilk seanstan itibaren sıkıntılarının hafiflemeye başladığını, kendilerini kötü hissettiren görüntülerin silinmeye başladığını, bedensel olarak rahatladıklarını ve olumsuz duygularının azalmaya başladığını belirtirler. Sıkıntı yaratan durum kişiye eskisi kadar rahatsızlık vermemeye başlar. Kişi için travmatik yaşantının “anlamı” değişmeye başlar.
Emdr sonrasında bazı bireylerde olumsuz yaşantıların uzaklaştığı görülürken bazı bireylerde anının oluşturduğu aşırı duyarlılık, dayanılmaz rahatsızlık ya da derin üzüntü ortadan kalkar. Yani anıya karşı duyarsızlık gelişir. Bu duyarsızlıkla birlikte kişinin farkındalığı artar, yeni ve olumlu bir bakış açısı kazanılır. Olumlu anılar ve duygular artık seans sonunda olumsuzların yerini alır. Örneğin kişi seans başlarında kendisiyle ilgili “çaresizim, değersizim, başarısızım, kimse tarafından sevilmeyi hak etmiyorum” gibi olumsuz düşüncelere sahipken seans sonlarında “başarılıyım, değerliyim” gibi olumlu söylemlere yer verebilir. Çünkü, travmatik anılar etkisi ile kendisine dair dengeli ve olumlu inançlar geliştiremediği için travmatik anıların etkisi azaldıkça kendisinde var olan olumlu durumları da hissetmeye başlar.
EMDR terapi fiyatları da genellikle merak edilen bir soru olmaktadır. Emdr terapisi fiyatları,birden çok faktöre bağlı olarak değişmektedir. Uzmanın deneyim süresi, nitelikleri, yetkin olduğu çalışma alanları, bulunduğu il gibi emdr terapi ücreti farklılıklarına sebep olan faktörler mevcuttur. EMDR ücretleri hakkında en doğru bilgiye randevu almak istediğiniz uzmanın iletişim bilgilerinden ulaşabilirsiniz.
