İş yerinde görülen kazalar, çalışanların sağlığını ve güvenliğini tehdit eder. Bu kazaların olmasının birçok nedeni olabilir. Farklı sektörlerde, farklı türde kazalar yaşanabilir. Kazaları, bazı sebepler tetikleyebilir:
· Yetersiz iş güvenliği önlemleri
· Dikkatsizlik
· Tehlikeli iş ortamı
· Uzun çalışma saatleri sebebiyle aşırı iş yükü
· Güvenlik prosedürlerinin bilinmemesi
· Güvenlik önlemlerinin alınmaması
· İş güvenliğinin ihmal edilmesi
· Risk değerlendirilmesinin yapılmaması
· Düzenli denetimin gerçekleştirilmemesi
· Uygunsuz olan durumların düzeltilmemesi.
Kazaların önlenmesi için iş yerlerinde iş güvenliğinin oluşturulması gerekir. Risk analizi yapılmalıdır. Bu risk analizlerinin yapılabilmesi için iş yerlerinde iş güvenliği uzmanları olmalıdır. Peki, iş güvenliği uzmanları ne yapar?
İş güvenliği uzmanları, çalışanların güvenli bir ortamda çalışmasını sağlamak için çeşitli görevler üstlenirler. İş yerindeki riskleri tanımlarlar. Sorunları tespit ederler. Önlem alırlar. Çalışanların sağlığını korumak için çaba sarf ederler. Yapabilecekleri bazı görevleri şöyle sıralayabiliriz:
· İş yerindeki riskleri analiz ederler.
· Önlemleri belirlerler.
· İş yerini düzenli olarak denetleyerek prosedürlerin uygulanıp uygulanmadığını kontrol ederler.
· Uygulanmayan prosedürler için denetim raporu yazarlar.
· Çalışanlara iş güvenliği konusunda eğitim düzenlerler.
· Çalışanların farkındalığını arttırarak ekipmanın doğru şekilde kullanımını gösterirler.
· İş kazası olduğunda detaylı inceler, benzer bir olayın olmaması için tedbir alırlar.
· İş yerine özgü, koruyucu ekipmanı belirlerler. Çalışanların bu ekipmanı doğru şekilde kullanmasını sağlarlar.
· İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili yasal düzenlemelerin uygun şekilde yerine getirilmesini sağlarlar. Bunun için sık sık denetleme yaparlar.
İş güvenliği uzmanlarının iş yerlerinde önemli bir rol üstlendiğini görüyoruz. Bu uzmanlar, çalışanların korunması ve kazaların önlenmesinde vazgeçilmez bir faktör olarak öne çıkıyor. Bu kadar önemli bir göreve sahip bir meslek nasıl öğrenilir? İş güvenliği uzmanı nasıl olunur?
İş güvenliği uzmanı olabilmek için öncelikle ilgili bir lisans veya dereceye sahip olmanız gerekir. İlgili bölümler arasında iş sağlığı ve güvenliği, mühendisler, mimarlar, teknik öğretmenler, kimyager, fizikçi veya biyoloji ile ilgili alandan mezun olanlar yer almaktadır. Üniversitede veya meslek yüksekokulunda bu alanda eğitim aldıysanız 220 saatlik bir İSG kursuna katılarak kursu tamamlanmanız gerekir. Sonrasında İSG sınavına girebilirsiniz. İSG sınavına başvuru yapmak da oldukça kolaydır. ÖSYM’nin web sitesinden başvuru yapabilirsiniz.
Yalnız İSG sınavda 70 puan ve üzerinde almanız gerekir. Bu sınav yılda 2 kez olur. Mayıs ve Aralık aylarında düzenlenir. Sınav tarihine kadar kursu tamamlamış olmanız şarttır. Sınav 50 sorudur. Bunun 35’ini doğru cevapladığınızda yeterli gelir. Sınavı başarıyla tamamladığınızda, sertifikanız için Bakanlığa ödeme yapıp alabilirsiniz.
İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının yetkinliklerini ve eğitim seviyelerini belirlemek için sınıflandırma kullanılır. A, B ve C sınıfı belgelendirme sertifikaları bulunur. Bu sınıflar, iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının yetkinliklerini ve eğitim seviyesini belirlemek için kullanılır.
Eğitim tamamlandıktan sonra ilk aşamada C sınıfı iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olursunuz. Bu, az deneyime sahip olduğunuzu, daha küçük ölçekli iş yerlerinde görev yapabileceğinizi gösterir. En az 3 yıl bu sınıfta çalıştıktan sonra, B sınıfı uzmanı olmaya hak kazanabilirsiniz. B sınıfında da 4 yıllık süreyi tamamlayınca A sınıfı uzmanı olabilirsiniz. Eğer İSG yüksek lisans programını tamamladıysanız doğrudan B sınıfı uzmanlık sınavına girebilirsiniz.
