Örneğin kişinin bir gözü ön tarafa doğru bakarken diğer göz sağa, sola, yukarı ya da aşağı doğru bakmaktadır. Bu gözler değişebilmektedir. Şaşılık olarak adlandırılan bu sağlık sorunu herhangi bir nedene bağlı olarak kısa süreli bir şekilde ortaya çıktığı gibi uzun süreler boyunca da devam edebilmektedir.
Şaşılık olarak adlandırılan göz rahatsızlığı küçük yaştaki bireyler arasında oldukça yaygın bir şekilde görülmektedir. Öyleki her 25 çocuktan 1’inde kısa süreliğine de olsa şaşılık meydana geldiği uzmanlar tarafından ortaya konmuştur. Bununla beraber bir çocukta şaşılık problemi meydana gelmese dahi ilerleyen yaşlarda şaşılık meydana gelebilmektedir.
Şaşılık meydana geliş biçimi ve ortaya çıkardığı etkiler itibariyle farklı tiplerde incelenmektedir.
Eğer şaşılık ortaya çıkan bir bireyde gözler içe doğru dönmüş ise bu durum infantil ezotropya olarak adlandırılmaktadır. Şaşılığın bu formu genellikle bebeklerde ortaya çıkmaktadır. Bu sağlık sorununa sahip olan bireyler gözlerini aynı anda kontrol edemezler ve koordinasyon bozukluğu görülür.
Şaşılığın bir diğer formu akomodatif ezotropyadır. Şaşılığın bu formu genellikle bebeklik döneminden sonraki herhangi bir yaş grubunda ortaya çıkmaktadır. Yine gözlerin içe doğru kaydığı bu şaşılık tipinde birey herhangi bir maddeye odaklandığı anda gözlerin hareketi değişmektedir.
Yaygın olarak görülen bir diğer şaşılık tipi ekzotropyadır. Şaşılığın bu formunda gözler içe doğru değil aksine dışa doğru dönmüştür. Uzakta yer alan herhangi bir nesneye odaklandığında ortaya çıkan bu durum çift görmeye neden olur.
Şaşılık Belirtileri Nelerdir ?
Şaşılığın en belirgin belirtisi gözlerin birbirinden uyumsuz bir şekilde hareket etmesidir. Bu hastalarda gözler farklı yönlere doğru bakar, çift görme ortaya çıkar ve gözler birbiri ile koordine olamadığı için farklı şekillerde hareket eder.
Şaşılıkta meydana gelen belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
- Gözlerin tam olarak hizalanamamasından dolayı çift görme
- Gözdeki koordinasyonun sağlanamaması ve buna bağlı olarak gözlerin aynı anda hareket edememesi
- Kişide derinlik algısının kaybolması nedeni ile sık sık meydana gelen kazalar
- Herhangi bir nesneye odaklanmak isterken kafayı hareket ettirme ihtiyacı
- Baş ağrısı ve yorgunluk gibi belirtiler şaşılıkta ortaya çıkabilmektedir.
Şaşılığın Nedenleri Nelerdir ?
Şaşılığın bazı formları görme ile alakalı olan dokuların olması gerekenden daha farklı şekilde gelişmesinden dolayı ortaya çıkmaktadır. Beyindeki odaklanmayı sağlayan bölgelerde kırıcılık değiştirilir ve odaklanma sağlanır. Bu da gözlerin her nesneyi net bir şekilde algılamasını sağlar. Eğer beynin bu bölgesinde herhangi bir gelişim bozukluğu ya da anormal bir gelişim meydana gelirse bu sağlık sorunu ortaya çıkar. Şaşılığa en çok neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir;
- Ailede şaşılığın kalıtım yoluyla geçmesi
- Beyinde meydana gelen iyi ve kötü huylu tümör oluşumları
- Beyin dokusunda sıvı birikmesi
- Yüksek tansiyon
- Beyin felci
- Kromozoma bağlı olarak görülen hastalıklar
- Trafik kazaları, ateşli hastalık geçirme, travmalar
- Şeker hastalığı gibi nedenler şaşılık için risk oluşturmaktadır.
Şaşılığın Tedavisi Nasıldır ?
Şaşılık tedavisi planlanırken mutlaka altta yatan nedenin tespit edilmesi ve buna yönelik tedavi planlamalarının yapılması gerekmektedir. Şaşılık tedavisinde en iyi görme keskinliği ve gözlerin birbiri ile uyumlu bir şekilde hareket ettirilmesini sağlamaya yönelik tedaviler planlanır.
Şaşılık tedavisi alan her birey için tedavi yöntemleri özel olarak uygulanmalı ve altta yatan nedene göre seçilmelidir. Bu tedavi sürecinde altta yatan risk faktörlerine göre değişmekle beraber çeşitli cerrahi müdahaleler, ilaç kullanımları, ileri görüş destekleri, gözlük ya da lens kullanımı gibi yöntemler kullanılmaktadır. Örnek verecek olursak odaklanma esnasında gözlerin içe dönmesine yol açan şaşılık formunda kırıcılığı düzenleyen tedavi yöntemlerine başvurulur. Eğer bu tedaviler işe yaramazsa cerrahiye ihtiyaç duyulur.
