Sinerjiyi TDK dilcileri “görevdeşlik” olarak karşılamışlar. Ben TDK’nın yabancı sözcklere buldukları Türkçe karşılıkları pek tartışmak istemem. Onları dil uzmanı ve dil zevki olan kişiler olarak kabul eder(d)im. Ama bu kavrama buldukları karşılık gösteriyor ki ne dil zevkleri var, ne de işin uzmanı. Neden?
Tamer Müftüoğlu adlı bir kardeşimiz blogunda sinerjinin geniş bir kullanım alanı olduğundan söz ediyor ve matematik diliyle sinerjiyi 1+1 >2 yani “1 artı 1 2’den büyüktür” biçiminde açıklıyor. Sinerji ile ilgili güzel şeyler de söylüyor. Sözgelimi önce pozitif bilimlerde sonra da sosyal bilimlerde kullanılan bir kavram olduğunu.
Ve diyor ki “Pozitif sinerjik etki hem bir toplumun refahına, hem de bir işletmenin kar ve katma değerine olumlu katkı sağlayacaktır. Devam ediyor: Farklılık pozitif bir sinerjik etkiye dönüştürülerek politik ve sosyal arenada da toplumun ilerlemesine ve mutluluğuna katkı sağlayan bir kaynağa dönüştürülebilir. Herkesin aynı düşündüğü bir toplum, bir siyasi veya sosyal kuruluş yeni fikirler üretemez. Dolayısıyla ilerleyemez. Çağa ayak uyduramaz.
Yazıyı da şöyle bağlıyor: Sonuç olarak, farklı olmaktan korkmayalım. Hatta farklılığı teşvik edelim. Yeter ki bu farklılıklar hedef doğrultusunda yoluna devam ederken uyum içinde olabilsin.
Bir başkası da sinerji ile enerji arasında ilişki kurmuş olmalı ki şöyle tanımlamış: Sinerji aynı zamanda ve aynı sonuca ulaşmak için ortaya çıkarılan uyumlu ve ortak güç olarak açıklanmaktadır. Aynı hedef doğrultusunda farklı kişilerin ortak bir çabada bulunması sinerji kavramının bir özetidir.
Yukarıda TDK üyelerini zevksizlikle ve işi bilmemekle suçladık. Neden? Çünkü sinerji gibi birçok alanda kullanılan ve çok güzel anlamları olan bir sözcüğü “görevdeşlik” gibi kokmaz bulaşmaz bir sözcükle karşılamak zevksizliğin doruğudur. Halk arasında “güzel adlandırma” diye bir kavram vardır. Bu karşılığı bulanların bu kavramdan haberleri yok olmalı. Sokaktan geçen bir kişiye hatta bir çocuğa sorsalar bile bu karşılıktan daha anlamlı bir sözcük bulurdu sanırım.
Bakın bu yazıda sinerjiyi anlatacak, ona ne kadar ihtiyacımız olduğunu vurgulayacaktım. Olmadı.
İnsanın içinde büyük bir atom santrali var. Bu santral bazen bir cümle ile bazen bir söz ile harekete geçer. Ve bir söz bir kişinin bir davaya ömür boyu hizmet etmesine katkı yapar. Hayatı daha anlamlı ve güzel hale gelir. Bu yüzden verimlilik, sinerji, inovasyon, girişimcilik, para yönetimi, bilişim gibi kavramları herkesin kurcalamasında, anlamlarını öğrenmesinde hatta yeni anlamlar yüklemesinde yarar görüyorum.
Gene de siz üzerinde biraz düşünün. Belki sinerji yapacak, hem kendinizin hem de yakın çevrenizin refahını arttıracak bir şeyler keşfedersiniz.
SOMSÖZ: NE OLUR NE OLMAZ…