Trafikten men edilen araç, belirli hukuki ya da teknik gerekçelerle geçici veya kalıcı olarak karayolu kullanımından alıkonulan araç demektir. Bu işlem, genellikle trafik güvenliğini tehdit eden durumlar veya mevzuata aykırılıklar sonucunda uygulanır. Araç, yasal olarak trafiğe çıkamaz hale gelir ve bu süre boyunca kullanım hakkı da askıya alınır. Trafikten men işlemi yalnızca polis veya jandarma tarafından değil, gerektiğinde belediye zabıtası veya trafik denetleme birimleri tarafından da uygulanabilir.
Trafikten men, yalnızca fiziksel olarak aracın bağlanması anlamına gelmez. Men kararı alındığı anda, araç plakası sistemde pasif hale getirilir ve sigorta, muayene, egzoz emisyon gibi kayıtlarla entegre edilerek kullanımı engellenir. Araç park halindeyse çekilerek otoparka götürülür. Eğer sürüş halindeyken durdurulmuşsa, orada bağlanarak trafikten alıkonur. “Araba bağlanınca ne olur?” sorusu da burada devreye girer; bağlanan araç çekiciyle otoparka götürülür, araç sahibine cezai işlem uygulanır ve men gerekçesi ortadan kalkmadan araç teslim edilmez.
Trafikten Men Nedenleri Nelerdir?
Trafikten men edilme sebepleri yasal mevzuata açık şekilde belirtilmiştir ve bunlar teknik, hukuki veya idari olabilir. En sık karşılaşılan neden, aracın muayenesinin geçerli olmaması ya da sigortasının bulunmamasıdır. Bu tür eksikliklerde, araç doğrudan men edilerek bağlanabilir. Ancak bu yalnızca başlangıçtır. Eksik evraklar kadar, teknik uygunsuzluklar da önemli bir gerekçedir.
Araç üzerinde yapılan izinsiz teknik modifikasyonlar da trafikten men sebebidir. Bunlar arasında araç boyasının ruhsattakinden farklı olması, cam filmi veya abartı egzoz gibi detaylar yer alır. Bu tür modifikasyonlar özellikle şehir içinde trafik gürültüsünü artırması veya güvenlik ihlallerine yol açması nedeniyle denetimlere takılır.
Aracın hacizli ya da çalıntı çıkması durumunda da men işlemi uygulanır. Bu gibi durumlar yalnızca sürücüyü değil, aracı satın alan kişiyi de hukuki sürece dahil eder. Bu yüzden ikinci el araç alımında bu tür riskler önceden kontrol edilmelidir.
Bazı durumlarda trafik kazası sonrası, bilirkişi raporuyla aracın trafikte seyretmeye uygun olmadığı tespit edilir. Araç ağır hasar aldıysa, onarılmadan tekrar trafiğe çıkması mümkün değildir. Bu tarz teknik uygunluk eksiklikleri de men sebebidir.
Araba Bağlanınca Ne Olur?
Araba bağlanınca, araç bulunduğu yerden çekici yardımıyla alınarak resmi otoparka götürülür ve sürücüye para cezası ile birlikte trafikten men tebliği yapılır. Bağlama işlemi sırasında araç sahibinin itiraz hakkı vardır ancak uygulama sahada durdurulmaz; tebliğ sonrası idari yollara başvurulabilir.
Aracın bağlı kalma süresi, men gerekçesine bağlı olarak değişir. Geçici bir eksiklik varsa (örneğin sigorta veya muayene), bu eksiklik giderildiğinde araç sahibine teslim edilir. Ancak daha ciddi durumlarda —örneğin şasi numarasının kazınması, aracın yurtdışından usulsüz getirilmesi gibi— aracın tamamen trafikten men edilmesi ve yediemin otoparkında kalıcı olarak tutulması mümkündür.
Bağlanan aracın teslim alınması için araç sahibi, öncelikle eksikliği gidermeli, ardından otopark ücreti ve çekici masraflarını ödemelidir. Bunun yanı sıra uygulanan idari para cezası da tahsil edilir. Eğer araç sahibinin ehliyeti yoksa ya da aracın kaydı farklı bir kişi üzerindeyse, teslim süreci daha karmaşık hale gelir.
Bağlanan araçlar hakkında tutulan kayıtlar E-Devlet üzerinden görüntülenebilir. Bu kayıtlar yalnızca trafik cezası değil, men kararlarının detaylarını da içerir. Bu, kullanıcıların aracın geçmişini öğrenmesi açısından önemlidir ve satış işlemlerinde de bu tür bilgiler sorgulanmalıdır.
Trafikten Men Edilen Araç Nasıl Geri Alınır?
Trafikten men edilen bir aracın geri alınabilmesi için, men gerekçesinin ortadan kaldırılması ve ilgili belgelerin ibraz edilmesi gerekir. Bu süreç, farklı kurumlardan alınacak belgelerin bir araya getirilmesini zorunlu kılar. Örneğin sigorta eksikse yeni poliçe, muayene geçersizse TÜVTÜRK muayenesi yapılmalıdır.
İlk adım, trafik men tutanağında belirtilen eksiklikleri tespit etmektir. Her men işleminin dayandığı farklı mevzuat maddeleri vardır. Bu maddeler üzerinden hangi belgelerin tamamlanması gerektiği belirlenir. Ardından Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’ne gidilerek işlemler başlatılır.
Araç otoparkta kaldığı sürece her gün için ücret işlemektedir. Bu ücretin tahsil edilmemesi halinde araç teslim edilmez. Teslim öncesi araç sahibinin kimliği, ruhsat ve ödeme makbuzlarıyla birlikte başvuru yapması gerekir. Eğer araç sahibi dışında biri aracı alacaksa, noterden alınmış vekâletname de gereklidir.
Aracın geri alınması, sadece belge tamamlamakla bitmez. Uygulanan ceza puanı, ehliyet sorgulaması gibi işlemler de yapılır. Örneğin, ehliyetine el konulmuş bir sürücü aracı teslim alamaz. Bu yüzden men sonrası süreç, yalnızca araç değil sürücü özelinde de incelenir.
Trafikten Süresiz Men Nedir?
Trafikten süresiz men, aracın bir daha trafiğe çıkamayacak şekilde sistemden kalıcı olarak düşürülmesidir. Bu durum genellikle ağır hukuki ihlaller ya da teknik olarak tamiri mümkün olmayan araçlar için geçerlidir. Örneğin, çalıntı olduğu tespit edilen ya da motor ve şasi bilgileri değiştirilmiş araçlar süresiz men edilir.
Süresiz men işlemi sonunda araç, yediemin otoparkında muhafaza edilir ve resmi izin olmadan satışa konu olamaz. Hatta bazı durumlarda, araçların kamuya devredilmesi ya da hurdaya ayrılması söz konusu olabilir. Bu da aracın ekonomik değerini tamamen ortadan kaldırır.
Sürücü açısından da ciddi sonuçları olur. Süresiz men edilen bir araca bilerek sahip olmak, sahtecilik ya da kaçakçılık gibi suçlamaları da beraberinde getirebilir. Bu da yalnızca idari ceza değil, adli soruşturma sürecini de başlatır.
Araç sahiplerinin bu tür durumlarla karşılaşmaması için, ikinci el araç alımında plaka, motor ve şasi bilgilerinin resmi kayıtlarla karşılaştırılması ve araç geçmişinin detaylı incelenmesi önemlidir. Özellikle plakası değişmiş ya da çok defa el değiştirmiş araçlarda bu risk daha fazladır.
Trafikten Men Durumunda Sürücünün Hakları
Trafikten men edilen bir aracın sahibi, men işlemine karşı belirli yasal haklara sahiptir ve bu haklar idari başvuru ve dava yoluyla kullanılabilir. Ancak çoğu sürücü bu süreci yeterince bilmediği için cezai işleme razı olur. Oysa bazı durumlarda işlem usule aykırı yapılmış olabilir.
Men işlemine karşı ilk olarak, kararın alındığı tarihten itibaren 15 gün içinde İl Trafik Komisyonu’na ya da sulh ceza hâkimliğine itiraz edilebilir. Bu süreçte aracın otoparkta kalmaya devam edeceği unutulmamalıdır. Bu nedenle başvuru yapılmadan önce, işlemde hukuki hata olup olmadığı netleştirilmelidir.
Eğer araç bağlama işlemi sırasında polis memuru tarafından eksik veya yanlış işlem yapılmışsa, bu da dilekçe ile ilgili emniyet müdürlüğüne bildirilebilir. Örneğin ruhsatın aslında geçerli olduğu ancak sistemde görünmediği gibi teknik aksaklıklar zaman zaman yaşanabilir.
Men kararına itiraz, genellikle belge sunumu ve hukuki dayanak gerektirir. Bu noktada, bir trafik avukatına danışmak sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlar. Özellikle ticari araçlarda yaşanan men işlemleri, iş kaybı ve tazminat talebi gibi hak doğurabilir.