Kurallar toplumda düzeni sağlayan, böylece yaşamımızı kolaylaştıran davranışlar manzumesidir. Toplumda kuralları başta anayasa, yasalar, yönetmelikler, tüzükler koyar. Bunlar yazılı kurallardır. Bir de yazılı olmayanlar vardır ki gelenekler, eğilimler bunlardandır. Yazılı kurallar herkesi bağlar. Bu kurallara aykırı davranmanın cezası vardır ve davranan cezasına katlanır.
Bizde yazılı kurallar ya toplumun önünden gider güdük kalır, ya da toplumun ardından gelir yarayı kangren eder.
Batıda bireylerin kuralların hepsini içselleştirdiği, herkesin kurallara harfiyen uyduğu gibi uymayanları da uyardığı ya da devletin kolluk güçlerine şikayet ettiği söyleniyor. Tabii devlet de kim olursa olsun kural ihlali yapanın gözünün yaşına bakmadan cezalandırıyormuş.
Dilimizde “haram tadı” diye bir söz var. Bu söz, yasalarla ya da gelenekle yasaklanan bir davranışın ayrı bir tadı olduğunu ima eder. Buna dinin yasakladığı davranışlar (haramlar) da dahildir.
İşin tuhafı, harama dadananlar dinli dinsiz, eğitimli eğitimsiz, yaşlı genç, kadın erkek, doğulu batılı da fark etmiyor. Sözgelimi dedikodu haramdır. Ama baldan tatlı geliyor herkese. Hele siyaset dedikoduları. Hele hele magazin haberleri. Yakın çevre dedikodularını da varın siz düşünün…
Çevresine alıcı gözle bakan herkes, insanımızın kural çiğnemek konusunda nasıl aş erdiğini görebilir. Trafik kuralları, çevre ile ilgili kurallar, sağlık ve hijyene dönük kurallar, beşeri ilişkileri düzenleyen kurallar… Hangisini saymalı?... İşin tuhafı bir yandan okullar ve camiler, öte yandan medya… Kural ihlallerinin yaşam kalitemizi ne kadar bozduğunu anlatıp dururken oluyor bunlar. Demek ki haramın tadı herkesi baştan çıkaracak kadar çok.
Bu ihlaller ne zamana kadar sürecek? En az 150 yıl. Ben göremediğim gibi benim torunlarım da göremeyecek yazık ki. Benim umudum kaçtı. Okur yazar takımı uysa, “Herkes okur yazar olursa, kurallara da uyulur” diyeceğim. Ama kural ihlali en çok onlarda. Kentli olanlar uysa, “Herkes kentli olursa kural ihlali son bulur” diyeceğim. Ama değil.
SOMSÖZ: DÜNYA CENNET OLSUN İSTİYORSAN HARAMA BULAŞMA!
